Cito stress: hoe begeleid ik mijn kind bij de cito toets

Mijn advies aan u

In dit advies aan u ga ik het hebben over de invloed van stress op uw kind tijdens de cito periode. Stress bij kinderen wordt namelijk door sommige ouders onderschat en soms zelfs wel eens vergeten. Vervelend is dat schoolresultaten hieronder kunnen leiden en misschien zelfs de gezondheid!

Stress is namelijk een emotionele en lichamelijke reactie die optreedt als er een grote veranderingen plaatsvindt tijdens iemands leven. Een beetje stress kan geen kwaad. Sommigen zoeken dit zelf op om hun leven spannend te houden. Stress wordt pas een probleem als er te veel veranderingen plaats vinden of als er een hele grote verandering plaatsvindt. (Zoals de cito toets voor leerlingen uit groep 8.) De druk loopt te hoog op en je gaat je minder lekker voelen, zowel lichamelijk als psychisch.

Het resultaat is dat je cognitieve vermogen hieronder gaat lijden. Dit betekent dat de mogelijkheid om je te concentreren wordt verkleind, je minder goed kan nadenken en je niet meer in staat bent alle informatie uit je geheugen op te roepen.
Het lijkt me dus veilig om te zeggen dat stress tijdens een periode waarin het laatst genoemde van groot belang is, niet goed is voor de resultaten die je uiteindelijk wilt of kan behalen.

De stelling van mijn advies is dus ook:  Tijdens de Cito periode minder stress, vergroot de kans op succes.

Helaas gebeurt het nog vaak in Nederland, dat ouders onnodig de druk verhogen, waardoor het kind meer last van stress gaat hebben. Dit komt voornamelijk doordat ze bang zijn dat de uitslag van de Cito-toets ‘slecht’ is en dat hun kind naar een in hun ogen te laag onderwijsniveau wordt gestuurd. Zeker de negatieve berichten over het VMBO, dat door sommigen is geclassificeerd als het afvoerputje van het Nederlands onderwijssysteem, heeft deze angst versterkt.

Deze angst heeft er voor gezorgd dat in de afgelopen jaren huiswerkinstituten vaker worden benaderd door ouders die extra ondersteuning willen voor hun kind tijdens de Cito periode. Zij hopen dat hun kind door huiswerkbegeleiding en extra oefeningen een hoger onderwijsniveau aankan en dat dit een garantie biedt voor een geslaagde toekomst. Een huiswerkinstituut is echter niet bedoeld om een leerling op een hoger niveau te kunnen laten leren. Mocht u enkele weken voor de Cito-toets naar een huiswerkinstituut stappen om uw kind klaar te laten stomen voor de Cito-toets, dan reageren de meeste instituten afwijzend. Ze zullen dan uitleggen dat het niet mogelijk is om een leerling in zo’n korte tijd voor te bereiden op deze toets. De toets gaat niet alleen over de leerstof van de gehele basisschool(tijd), maar peilt ook de algemene ontwikkeling en kennis van de leerling. Het is een momentopname die wel een goed beeld geeft van het kunnen van een leerling maar is geen algemeen eindexamen dat bepaalt of een leerling het basisonderwijs heeft afgesloten. De druk zou alleen maar onnodig verhoogd worden waardoor stress opnieuw de kans krijgt de resultaten van de Cito toets te negatief te beïnvloeden.

Er is een enkel instituut dat wel inspeelt op de angst die er bij ouders leeft, en een speciale cursus heeft ontwikkeld ter voorbereiding op de Cito-toets. Tijdens een cursus van een aantal weken passeert alle leerstof nog even de revue en wordt er geoefend op de manier van vragen. Ook zijn er cd’s in de handel die leerlingen thuis kunnen gebruiken om zich voor te bereiden. Voor sommige leerlingen en ouders geeft dit meer zelfvertrouwen. Negatief is dat het hierdoor lijkt alsof de leerling zich moet voorbereiden omdat hij anders de toets niet haalt. De stress neemt alleen maar toe en stress en studie gaan zoals ik al eerder schreef absoluut niet samen.

Naast het feit dat kinderen onder extra druk van ouders minder goed gaan presteren bij een toets als de Cito toets, geven veel instanties nog een reden voor waarom het een slechte beslissing is uw kind extra te laten trainen. Stel dat de uitslag van de test hoger is door een lange en intensieve training, dan kan het lijken dat de leerling een hoger niveau aankan. Dat betekent dat een leerling in zijn gehele vervolgopleiding op zijn tenen moet lopen. Dit leidt over het algemeen tot veel stress. Niet alleen voor de leerling, maar ook voor de ouders. In veel gevallen blijkt het verderop in de opleiding alleen maar zwaarder te worden en neemt de kans dat een leerling na verloop van tijd een niveau lager wordt geplaatst toe. Dit is voor kind en ouders vaak een bittere pil. Belangrijker dan een hoog studieniveau is dat een leerling plezier beleeft aan zijn schooltijd. Als een leerling met grote tegenzin naar school gaat, gaat dit bovendien ten koste van de studieresultaten en wordt de kans dat hij op een gegeven moment afhaakt alleen maar groter. Een vmbo student die een leuke tijd heeft gehad op school, zal eerder kiezen voor het behalen van een havo diploma dan een afgehaakte student.

Mijn advies aan u heeft tot nu toe alleen nog maar bestaan uit  wat je het beter niet zou kunnen doen. Maar wat moet je dan wel doen vraagt u zich misschien af. Mijn advies aan u is eigenlijk vrij eenvoudig. Laat school gewoon bij school, en creëer thuis een gezellig sfeertje waarin uw kind even lekker kan relaxen na een lange dag van Cito toetsen oefenen. Of ga de dag voor de Cito toets iets leuks doen zodat de aandacht er niet constant op gevestigd is. Dan kan uw kind goed tot rust komen en met een goed gevoel beginnen.

Ik hoop dat ik met dit advies uw vragen heb beantwoord of uw vermoedens heb bevestigd. Het feit dat u deze site bezocht en gelezen heeft, getuigt al van interesse. En dat is al een pre bij het opvoeden en ondersteunen. Ik wens u en uw kind veel succes en een voorspoedige Cito periode. 

En uiteraard een zonder stress...

Mathijs Pouw, student pedagogiek

En mocht u nog contact met mij op willen nemen voor extra toelichting, dan kunt u dat doen via het kopje contact bovenin de buttonbar.